پس از اعلام امضای توافق‌نامه صلح میان مراکش و اسرائیل در ازای به رسمیت شناختن حاکمیت مراکش بر صحرای غربی توسط واشنگتن، دونالد ترامپ، رئیس جمهوری آمریكا روز پنجشنبه گذشته طبق معمول هیاهوی رسانه‌ای را به راه انداخت. در عین‌حال، مراکش در بیانیه‌ای که از سوی کاخ سلطنتی در رباط منتشر شد، بر ادامه حمایت خود از آرمان‌های فلسطین تأکید کرد.

تحلیلگران بدین باورند که توافق صلح میان رباط و تل‌آویو تنها به هدف شناسایی حاکمیت مراکش بر بخشی از سرزمین آن صورت می‌گیرد و این اقدام، به مسئله فلسطین و آرمان‌های فلسطینیان آسیبی نمی‌رساند.

در همین حال، ادریس قصوری، تحلیلگر سیاسی مراکشی می‌گوید با درنظرداشت ماهیت تصمیم آمریکا و موضع مراکش، می‌توان گفت که این وضعیت همواره در حال نوسان و تغییر است. البته به رسمیت شناختن حاکمیت مراکش بر سراسر قلمرو این کشور توسط آمریکا، یک رویداد تاریخی و استثنایی بوده و نقطه عطفی برای بستن پرونده صحرای غربی محسوب می‌شود؛ مشروط بر این که اقدامات مشابهی از سوی سایر کشورها به ویژه کشورهای اروپایی اتخاذ شود.

ادریس قصوری بدین باور است که روابط سیاسی بین‌المللی همواره با فراز و فرود روبه‌رو است و با درنظرداشت منافع اقتصادی دستخوش تغییر می‌شود. وی می‌افزاید "مراکش در تصمیم‌گیری‌های خود مستقل و غیروابسته بوده، بنابراین، رباط در سیاست‌های خود تابع هیچ کشوری از جمله اسرائیل نیست. مراکش هنگامی‌که سیاست آن ایجاب می‌کرد، دفتری برای برقراری ارتباط با اسرائیل باز کرد، سپس بنا به دلایلی اقدام به بستن آن کرد و این نشان می‌دهد که مراکش در تمام تصمیم‌گیری‌هایش کاملا مستقلانه عمل می‌کند.

وی با اشاره به وجود گروه یهودی مراکشی در اسرائیل، گفت رباط هرگز مخالفتی با آنها نداشته و در راستای حمایت از حقوق فلسطینیان در تلاش بوده است. اما از اظهارات ترامپ و بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر اسرائیل چنان بر می‌آید که مراکش تمایل به ایجاد روابط جدید با تل‌آویو دارد، در حالی‌که موضع مراکش در مورد مسئله فلسطین و حمایت از راه حل "چاره دوکشوری" هرگز تغییر نخواهد کرد.

ادریس قصوری خاطرنشان کرد که آن‌چه ایالات متحده را برای به رسیمت شناختن حاکمیت مراکش بر صحرای غربی واداشت، مبادله و داد و ستدی نبود، بلکه به دلیل اهمیت جایگاه مراکش، در روابط خارجی خود به استانداردهای بین‌المللی احترام می‌گذارد و در حل بحران‌ها از جمله در یافتن راه حل مسالمت آمیزی برای پایان دادن به بحران جنگ در لیبی و مبارزه با تروریسم نقشی موثر ایفا می‌کند.

از سوی دیگر، یاسمین حسناوی، کارشناس امور صحرای غربی، اظهار داشت که سیاست خارجی آمریکا بر اساس اصل تعادل در درگیری‌های صحرای غربی استوار است و به ویژه در دوره‌های حاکمیت جمهوری‌خواهان؛ اما دموکرات‌ها با پیشنهاد رسمی خودمختاری صحرای غربی تحت حاکمیت مراکش همواره موافقت داشتند. وی با اشاره به عدم امکان اجرای اصل تعیین سرنوشت در درگیری صحرای غربی، به حرکت دیپلماتیک مراکش اشاره کرد، که طی ده سال گذشته توانسته است در قطعنامه‌های شورای امنیت تأثیر بگذارد و علاوه بر اتحادیه اروپا، در سطح اتحادیه آفریقا و ملل متحد نیز حضور گسترده‌ای داشته باشد. مراکش با دنبال کردن سیاست‌های متوازن توانست موافقت بسیاری از کشورها را به دست آورد تا این‌که شمار زیادی از آنها، موضع خود را در ارتباط به پرونده مورد مناقشه صحرای غربی به نفع مشروعیت مراکش تغییر دهند.

مراکش با آغاز سرمایه‌گذاری در منطقه صحرا سعی می‌کند این منطقه را به قطب اقتصادی جهانی تبدیل کند و تصمیم دولت آمریکا برای گشایش کنسولگری با اختیارات گسترده اقتصادی در شهر «داخله» در استان وادی‌الذهب در جنوب این کشور می‌تواند نقش موثری در راستای تحقق این هدف داشته باشد.

نجیب صومعی، کارشناس اقتصادی معتقد است که تصمیم ایالات متحده برای افتتاح کنسولگری در شهر «داخله» نمایانگر قدرت ابتکار اقتصادی مراکش در منطقه صحرای غربی است. وی افزود مراکش در تلاش است با توسعه سرمایه‌گذاری‌های داخلی کنونی، حدود ۲۵ درصد از حجم تجارت جهانی از طریق دو قطب تدارکاتی «طنجه و داخله»، در یکی از بزرگترین مناطق تبادل آزاد در قاره آفریقا که شامل حدود یک میلیارد و ۳۰۰ میلیون مشتری است، انتقال یابد. علاوه بر آن، مراکش روابط تجاری قوی با اتحادیه اروپا و روابط جدیدی با کشورهای آمریکای جنوبی دارد و مشارکت آن در طرح کمربند و جاده چین، می‌تواند نقش موثری در رشد اقتصادی این کشور داشته باشد.

نجیب صومعی افزود که تصمیم واشنگتن برای افتتاح کنسولگری در شهر «داخله» اقدام غیرقابل پیش‌بینی نیست، اما این امر، سایر کشورهای بزرگ را به یافتن جایگاه اقتصادی در مراکش تشویق می‌کند تا از فرصت‌های فراهم شده توسط مراکش در منطقه صحرای غربی بهره‌برداری کنند و انتظار می‌رود «داخله» در پنج سال آینده به مهمترین منطقه اقتصادی قاره آفریقا تبدیل شود.

با این حال، گروه مراكشی "اقدام ملی برای فلسطین" هرگونه رویكرد صلح با اسرائیل را به ضرر مردم فلسطین دانسته و‌آن را محكوم كرد. این گروه تأکید کرد که مردم مراکش با عادی‌سازی روابط با اسرائيل به هر میزان و شیوه‌ای مخالف هستند و آن را تحت هیچ شرایطی قابل پذیرش و توجیه نمی‌دانند؛ اما اقدام اخیر دولت تعجب‌آور بوده و مغایر با موضع عمومی رباط در قبال فلسطین، به ویژه مخالفت مراکش با انحلال مسئله فلسطین و رد «معامله قرن» است.